2009 tüketici trendleri

Her yıl olduğu gibi, bu yıl da yükselmesi beklenen tüketici eğilimleri Trendwatching.com tarafından açıklandı. Geçen yılki raporda ağırlıklı konu “Statü Dünyası”ydı. Statü dünyasının değiştiği, geleneksel statü sembollerinin zengin ülkelerden, yeni zenginleşen ülkelere devredildiği, zenginlerin statü arayışının ise ağırlıklı olarak kişiselleştirilmiş statü dünyasına doğru kaydığından söz etmiştik. 2009 trend raporunda ise düşük fiyatlı ve bir o kadar da amaca yönelik ürünlerle birlikte bir de yeşil ürünlerin yükseleceği haber veriliyor. Geçen yılın gözdesi “Lüks” kavramı ise 2009’da biraz daha “kişiye göre lüks” haline gelecek. İşte 2009 tüketici trendlerinin yer aldığı Ocak 2008 Trend Raporu’na göre bu yıl yükselecek beş trend…

Nichetributes olarak adlandırılan ilk tüketici eğilimine göre, amaca yönelik olarak modifiye edilmiş niş ürünler yükselecek. Bu yeni niş yaratmaktan çok, var olan ürünlerin daha pratik hale getirilip spesifik tüketici gruplarının kullanımı için yeniden uyarlanması anlamına geliyor. Buna en çarpıcı örnek olarak “ipod eldivenleri” verilebilir. Soğuk havada dokunmatik ekranda işlem yapabilmek için başparmak ve işaret parmağı kesik ipod eldivenleri yanında, aynı parmakların uçlarına yine eldiveni çıkarmadan işlem yapmaya olanak veren özel metal çıkıntılar eklenmiş eldivenler bugünlerde hayli moda. Üstelik bu eldivenlerin fiyatları 15-20 doları da geçmiyor. Fiyat burada son derece önemli, çünkü en işlevsel ve pratik ürünleri bütçeleri zorlamayan, mümkün olan en düşük fiyattan tüketiciye sunmak önem kazanacak. Diğer yandan markalar açısından bu tür spesifik bir amaca ve ihtiyaca yönelik ürün tasarlamak tüketicilerin gözünde onlara önem verdiklerinin de önemli bir göstergesi olacak.

Bu yılın yükselmesi beklenen ikinci önemli trendi Luxyoury olarak adlandırılıyor. Kısaca “canınız nasıl istiyorsa lüks öyle olacak” diye özetlenebilecek bu durum, klasik “en pahalı ve en iyi mallar lükstür” anlayışını değişime uğratacak. Lüks kavramı yalnızca belirli ürünleri tüketmek veya sahip olmakla sınırlı kalmayacak, kişisel benzersiz deneyimler gün geçtikçe daha fazla “lüks” olarak algılanacak. Örneğin New York’ta açılan Ace Hotel tüm mobilyaları bit pazarlarından ve eskici dükkanlarından toplanmış olmasına rağmen, yaşattığı benzersiz deneyimle bu yeni lüks kavramına iyi bir örnek oluşturuyor. Benzer şekilde yeni “lüks” ağırlıklı olarak, başarılar, yeni öyküler, insanlık ve çevre dostu yaklaşımlar, empati, yeni perspektifler, otantiklik, huzur, gizem ve benzeri kavramlar çevresinde şekillenecek.

2009 yılının bir diğer trendi ise Feedback 3.0, yani “Geribildirim 3.0” olarak adlandırılıyor. Trendwatching’e göre bu aynı zamanda “tam şeffaflığa” ulaşmak anlamına da geliyor. Firmaların tüketiciyi önemsemediği, onların görüşlerine değer vermediği dönemler epey geride kaldı. Geribildirim dönemlerini üç aşamaya ayırabiliriz:
Geribildirim 1.0: Bu web’in ilk dönemlerine tekabül eden durumu anlatıyor. Müşteri yakınmaları ve şikâyetleri firmalara ulaşır, ama kimse bunları pek fazla ciddiye almaz, dinlemeye zahmet etmezdi.
Geribildirim 2.0: Bu, şu anda içinde bulunduğumuz dönemi işaret ediyor. Müşteriler dinleniyor, ne dedikleri anlaşılmaya çalışılıyor. Müşteri şikâyetlerine en sısa sürede cevap verilmeye, en kötü sorunlara çözüm bulunmaya çalışılıyor.
Geribildirim 3.0: Şimdi sözü edilen aşama ise sadece müşterilerin dinlendiği değil, firmaların da konuşmaya katıldığı, her müşteriye özel bir cevap verebildiği aşamayı gösteriyor.

Önümüzdeki yıllarda tüketici görüşleriyle firma görüşlerinin birarada tartışıldığı, hem üretim, hem de tüketim tarafı için ortak bir zemin haline gelen Tripadvisor, Yelp, Bazaarvoice gibi web sitelerinin yaygınlaşması bekleniyor. Tabii bazı firmalar erken davranıp kendi tartışma ortamlarını de kendileri yaratabiliyorlar. Örneğin bilgisayar üreticisi Dell’in müşterileriyle fikir fırtınası yaptığı Dell Ideastorm veya Starbucks’ın gelecek için fikirleri tartıştırdığı My Starbucks Idea, firmaların kendilerine özel oluşturduğu Geribildirim 3.0 ortamlarından sadece ikisi.

Sonuç olarak önümüzdeki günlerde daha fazla firmanın müşterileriyle etkileşim içine girdiğine tanık olacağız. 2008’de büyük markaların “açık tartışma” ortamına daha fazla girdiğini, müşterilerinin önerilerini daha fazla dinlediğini gördük. Bu yıl da bu tür etkileşimlerin giderek fazlalaştığını göreceğiz. Tabii durumun kötüye gitmesini beklemeden -hemen- bunu yapanlar daha kazançlı çıkacak…

Geri kalan iki trend ise Econcierge ve Mapmania; birincisi daha yeşil bir tüketici olmamızı sağlıyor, diğeri ise yolumuzu kolayca bulmamızı…

Ekolojik ürünler ve hizmetler konusunda bilgi veren, tüketicinin bilinen her türlü yolla “yeşil tüketici” olarak kalmasını sağlayacak, hem ekolojik, hem de ekonomik olmak konusunda verilecek danışmanlık hizmetleri, önümüzdeki günlerin trendleri arasında yer alacak. Örneğin Londra’da faaliyet gösteren Green House Concierge Service adlı kuruluş (www.greenhomesconcierge.co.uk) ev tüketiminin düşürülmesi konusunda danışmanlık hizmetleri sunuyor. Bu hizmetlerle evlerde enerji kayıplarının azaltılması, atmosfere daha az karbon salınması sağlanırken enerji maliyetlerinde de düşüş sağlanması hedefleniyor.

3Tier adlı kuruluş ise (www.3tiergroup.com) dünyanın her yerindeki rüzgar, güneş ve hidrolik enerji kaynakları konusundaki verileri, haritaları satıyor. Diğer yandan otomotiv sektöründe Fiat, Eco Drive adını verdiği programla sürücülerin otomobillerini yüzde 15 daha verimli kullanmasını sağlamaya çalışıyor.

Trendwatching’in ekolojik ürün ve hizmetlerin 2009’da öne çıkacağı öngörüsüne ek olarak geçen yılki eco-iconic trendinin devam edeceğini söylemek de pek zor değil. Yani ekolojik ürünlerin diğer ürün ve hizmetlerin bir adım ötesine geçip, daha baskın, daha göze çarpan tasarımlarla tüketicinin karşısına çıkmaya devam edeceğini, kullanıcıların çevreye duyarlılığını özel tasarımlarıyla vurgulayan ürünlerin yükseleceğini söylemek gerekiyor. Buna ek olarak eco-iconic ürün ve hizmetlerin önümüzdeki günlerde “itibar kazandırma” aracı olarak daha fazla kullanılacağının da altını çizerek ekleyelim.

Trendwatching’in 2009 için seçtiği son trend ise harita çılgınlığı. Google Maps, Yahoo, Fire Eagle ve Nokia Maps gibi harita uygulamalarının 2009’da daha da ileri taşınacağı tahmin ediliyor. Elimizde navigasyon veya GPS fonksiyonu bulunan cep telefonları veya gelişmiş navigasyon cihazlarıyla daha da özgürleşirken sanal ortamdaki harita çılgınlığının gerçek hayatla bağlantısı da artacak. Örneğin harita ile gerçek dünya arasında kullanılabilir bağlantılar sağlayan yazılımlar geliştirilirken harita uygulamaları sosyal ağlar için de önemli hale gelmeye başlayacak. Bu alanda üzerinde çalışılan konularla ilgili daha fazla detay isteyenler Wikipedia’da “Augmented Reality” maddesini okuyabilirler veya www.enkin.net adresini ziyaret edebilirler.

2009 için Trendwatçhing’in seçkisine daha önce burada sözünü ettiğimiz birkaç ek daha yapmak gerekiyor. Örneğin “vermek” önümüzdeki günlerde de firmalar için önemli olacak. Tüketici, kendisini düşünen, yaşamını kolaylaştıran, derdine çare bulan ve daha fazla şeyi ücretsiz olarak sunan ürün ve hizmetleri daha fazla tercih edecek. Yenilikçilik yine önemli olacak. Lüks kavramı yine önemini kaybetmeyecek ve her tür ürün ve hizmette lüks veya premium versiyonlar üretilecek. “Kendin yap”, “kendin üret”, “kendin yayınla” gibi kullanıcı merkezli ürün ve hizmetler 2009’da da yükselmeye devam edecek. Ve tabii en önemlisi fayda ve fiyat dengesini yeniden kuran ürün ve hizmetler her zaman kazanmaya devam edecek…

Facebook\\\\\\\'ta paylas

Tweetle